Een broodje tussen de middag kost je tegenwoordig met gemak twaalf euro. Voor een drankje op het terras reken je al snel vijf of zes euro af. De prijzen in de Nederlandse horeca stijgen al jaren gestaag, en dat is in 2025 niet anders. Volgens economen van ING stegen de prijzen dit jaar opnieuw met vijf procent – bovenop de ruim 23 procent die de afgelopen drie jaar al werd bijgeschreven. Die stijgende prijzen zijn niet uit luxe geboren, maar uit noodzaak. Ondernemers worden geconfronteerd met hogere lonen, stijgende energiekosten en duurdere grondstoffen. En hoewel veel horecaondernemers zich zorgen maken over de betaalbaarheid voor hun gasten, kunnen ze simpelweg niet anders dan de prijzen verhogen.
De stijgende kosten komen op een moment waarop de branche al onder druk staat. Het aantal faillissementen in de horeca blijft hoog. In de eerste helft van dit jaar gingen al meer dan 150 horecazaken failliet – nagenoeg gelijk aan dezelfde periode vorig jaar, maar met een groeiende onderstroom van ondernemers die hun bedrijf vrijwillig beëindigen. Vaak gaat het om oudere ondernemers zonder opvolging, of ondernemers die het hoofd financieel niet meer boven water kunnen houden.
Economen zien een duidelijke tweedeling ontstaan binnen de sector. Enerzijds zijn er bedrijven die zich aanpassen, professionaliseren en zelfs weten te groeien. Anderzijds is er een grote groep ondernemers die worstelt met personeelsgebrek, digitalisering en stijgende lasten – en uiteindelijk de handdoek in de ring gooit. Volgens horeca-adviseur Wouter Verkerk kunnen slimmere keuzes in het aanbod en de prijsstrategie een verschil maken. Een voorbeeld: een biertje hoeft niet altijd zes euro te kosten. Soms loont het juist om de prijs te verlagen, zodat gasten vaker en méér bestellen. Het draait om margeoptimalisatie, niet om het maximaliseren van de prijs per product.
Het personeelstekort blijft intussen een hardnekkig probleem. In het eerste kwartaal van 2025 stonden er ruim 30.000 vacatures open in de horeca. Veel bedrijven draaien noodgedwongen met minder mensen, of beperken hun openingstijden. Vooral jongere werknemers zijn moeilijk te vinden. De horeca was ooit een aantrekkelijke bijbaan voor studenten en starters, maar het aantal 25- tot 35-jarigen in de sector is de afgelopen jaren sterk gedaald. Dat zorgt voor extra druk op de bestaande teams én op de ondernemer zelf.
Door het hoge personeelsverloop – gemiddeld 35 procent per jaar – zijn de kosten voor werving, inwerken en behoud van medewerkers opgelopen tot bijna 1,4 miljard euro op jaarbasis. Ondernemers die het beter doen dan hun collega’s, investeren juist in hun mensen. Ze bieden vaste contracten, doorgroeimogelijkheden en betere begeleiding. Bovendien zetten steeds meer bedrijven technologie in om personeel efficiënter in te zetten, bijvoorbeeld met AI-gestuurde roostersystemen of klantgerichte marketingcampagnes.
Opmerkelijk is dat ondanks alle moeilijkheden, de werkgelegenheid in de horeca op een recordhoogte zit: meer dan een half miljoen mensen werken inmiddels in de sector. Het aantal bedrijven daalde weliswaar licht, maar het aantal banen groeide – een bewijs van schaalvergroting en centralisatie. Grote formules breiden uit, terwijl kleinere ondernemers juist verdwijnen. Die beweging tekent zich ook regionaal af. In provincies als Noord-Brabant en Limburg lag het aantal faillissementen in mei 2025 aanzienlijk hoger dan in Zeeland of Drenthe.
Toch is er ook hoop. Bezorg- en afhaalconcepten blijven groeien, vooral als aanvulling op bestaande horeca. Pannenkoekenrestaurants en daghorecaformules blijken veerkrachtig, mede dankzij hun eenvoudige productielijnen en schaalbare personeelsinzet. En wie investeert in digitalisering – van voorraadbeheer tot klantdata – weet de marges vaak alsnog te behouden. De horeca is al decennia een veerkrachtige sector. Nu is het tijd voor een nieuwe generatie ondernemers die niet alleen koken en tappen, maar ook rekenen, leiden en innoveren.
Wie overeind wil blijven, moet durven veranderen. Minder producten op de kaart. Meer aandacht voor winstgevende items zoals cocktails of speciaalbieren. En bovenal: investeren in personeel, processen en slimme technologie. Alleen zo blijft de horeca toekomstbestendig. De prijs van een broodje mag dan omhoog zijn gegaan – maar de waarde van goed ondernemerschap is onbetaalbaar.
Zie ook: https://www.telegraaf.nl/financieel/drankje-op-terras-en-uit-eten-weer-fors-duurder-10-of-12-voor-een-broodje-tussen-de-middag-betaal-je-zo/73806163.html
